آیا تاکنون به قبرستان دولاب(قبرستان ممنوعه ارامنه) رفته اید؟

معرفی قبرستان دولاب :

یکی از گورستان‌های جنوب شرق تهران مربوط به دین مسیحیت قبرستان دولاب می‌باشد. در زمان‌های گذشته زمین این قبرستان جزو اراضی کشاورزی روستای دولاب بوده است. این قبرستان شامل۴۰۹ قبر سرباز و ۵۲۸ قبر غیر نظامی می‌باشد. این قبرستان شامل چند بخش از اقلیت های متفاوت نیز است. از جمله: ارامنه، ارتدوکس شرقی، ارتدکس ارامنه، آشوری و لهستانی. مدیریت این گورستان توسط کشورهای ایتالیا، لهستان و فرانسه انجام می شود. در این مکان افرادی مشهوری از این سه کشور به خاک سپرده شده‌اند. سنگ قبر های این گورستان قدیمی و کهنه می‌باشند. پرچم های قرار گرفته کنار سنگ قبرها نشان دهنده ملیت فرد متوفی است. از جمله افرادی که به صورت ناشناس از کشور فرانسه در این گورستان دفن شده اند می توان به: سیمون سرداری و لویی کاپدور اشاره کرد. علامت صلیب و مریم محزون و تصاویری به رنگ سیاه و سفید روی سنگ قبر ها دیده می شود.

قبرستان دولاب به اسامی دیگری مانند: قبرستان لهستانی ها، گورستان اکبرآباد، قبرستان سلیمانیه، قبرستان ارتدوکس، قبرستان کاتولیک ها و قبرستان آشوری ها شناخته می شود. در این گورستان پزشک متخصص محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار دفن شده اند. در سال۱۳۷۵ آخرین تدفین در این گورستان انجام شده است. یکی از قدیمی ترین بخش های این گورستان متعلق به ارامنه می باشد. مساحت این بخش حدود ۴۷ هزار متر مربع است. در این گورستان شماری از آوارگان لهستانی جنگ جهانی دوم که پناهنده ایران بوده اند و فوت شده اند؛ قبل از بازگشت به وطن شان در اینجا دفن شده اند.

قبرستان دولاب

قبرستان دولاب کجاست؟

قبرستان دولاب یکی از گورستان های چند ملیتی در پایتخت می باشد. این گورستان واقع در اتوبان شهید محلاتی است.  قبرستان دولاب در حدفاصل شهید رضایی تاجری از غرب، خیابان مستفیذ از شمال، املاک مسکونی از شرق و گلخانه های خیابان پاسدار گمنام از جنوب محدود می باشد.

تاریخچه:

قدمت قبرستان دولاب به زمان تجمع ارامنه در تهران باز می گردد. ارامنه برای اولین بار در زمان قاجار و در جنوب بازار تهران گرد هم آمدند. محل تجمع ارامنه در تهران یکی از قدیمی ترین کلیسا های تهران به نام کلیسای سورپ گورک در محل بازارچه قوام الدوله؛ بود. این کلیسا هم اکنون در تهران پابرجا میباشد. آرامستان ارامنه در ابتدا در همان اطراف ساخته شد، اما بعد از مدتی مورد تخریب قرار گرفت و جزوی از بخش های مسکونی تهران شناخته شد. سپس دو قبرستان، یکی در محل ونک و دیگری در سال۱۳۱۵ در قسمت شرق تهران ساخته شد. در کتابی به نام مرآت البلدان توسط اعتمادالسلطنه بیان شده: به دستور کریم خان زند ارامنه اصفهانی که شغل آن ها سنگ تراشی بود، به شهر تهران آمدند. آن ها در منطقه دولاب مستقر شدند و گورستان ارامنه شرق را تاسیس کردند.

کلیسای کوچکی در اطراف قبرستان دولاب قرار دارد. از جمله افراد مشهوری که در این مکان دفن شده اند: ژوزف دزیره تولوزان پزشک اهل فرانسه ناصرالدین شاه قاجار و لویی آندره ارنست کلوکه پزشک فرانسوی مخصوص دربار قاجار را می توان نام برد. 

معماری:

سنگ قبر های موجود در قبرستان دولاب دارای نقوشی زیبا و معماری خارق العاده ای هستند. از جمله طراحی های روی سنگ قبرها، می توان به: تصویر مریم محزون و گریان، علامت صلیب با طرح های مختلف و تصاویری به رنگ سیاه و سفید اشاره کرد. مساحت این گورستان حدود ۷۵ هزار متر مربع است. این گورستان به شش قسمت مجزا تفکیک شده است. این شش قسمت عبارتند از : کلیسای حواری ارمنی، ارتدکس شرقی ( روس ها، گرجی ها، یونانی ها) کاتولیک ارمنی، کاتولیک رومی، آشوری و لهستانی. از این مساحت حدود ۴۴ هزار متر مربع به ارامنه تعلق دارد. ۱۴۲۰۰ متر مربع به کاتولیک ها تعلق دارد و حدود ۳۷۰۰ متر مربع به ارتدوکس ها و باقی مساحت متعلق به آشوری کلدانی ها است.

قبر های معدنچیان ایتالیایی در قبرستان دولاب

بزرگترین بخش قبرستان دولاب را قبر های۲۶۰ لهستانی پناهنده شده در ایران در زمان جنگ جهانی دوم به خود اختصاص می دهد. وحشتناک ترین بخش این گورستان مربوط به قبر های ۲۶ مهندس معدنچی ایتالیایی می باشد. طراحی مزار آن ها به صورت ایستاده است. در هنگام ورود به این گورستان با این قسمت مواجه خواهید شد. باشکوه ترین طراحی متعلق به مزار دکتر کلوکه (پزشک محمد شاه قاجار که اهل فرانسه است) می باشد. معماری بخشی که  مزار لهستانی ها  در آن قرار دارد؛ با دو نشان از جنس سنگ با نقاشی های عقاب و صلیب؛ زیبایی منحصر به فردی دارند. زبان نوشتاری روی سنگ مزار این بخش لهستانی؛ فارسی-فرانسوی است. 

بهترین زمان بازدید از قبرستان دولاب :

مسافران و گردشگران برای بازدید از قبرستان دولاب باید مجوز داشته باشند. به عبارتی دیگر؛ برای بازدید از این گورستان با اقلیت های متفاوت باید از وزارت ارشاد مجوز تهیه نمایید تا امکان بازدید از این گورستان برای شما فراهم شود. زمان بازدید از این جاذبه گردشگری بر مبنا مجوز تان تعیین می گردد. شما می توانید با داشتن مجوز و ساعت مشخص به بازدید از این مکان بروید.

ساعات بازدید و بلیط قبرستان دولاب :

همانطور که گفته شد برای بازدید از قبرستان دولاب گردشگران و مسافران باید مجوز از وزارت ارشاد تهیه نمایند. ساعات بازدید در مجوز صادر می شود، مدت زمان بازدید از این گورستان و تماشای قبرها از ۱ الی ۲ ساعت می باشد. ورودی این گورستان رایگان  است.

گردشگران غیر تهرانی و بازدید از قبرستان دولاب :

قبرستان دولاب یکی از مکان های جالب و هیجان انگیز برای گردشگران و مسافران محسوب می شود. دوستداران ادیان مختلف می توانند به بازدید از این مکان بروند و به یادبود از کسانی که در انجا دفن شده اند؛ بپردازند. پیشنهاد ما برای راحتی و آسایش شما عزیزان و مسافرانی که خارج از شهر تهران هستید:  اجاره ویلا  تهران حومه، رزرو ویلا استخر دار با قیمت و اجاره ویلا استخردار ارزان در اطراف تهران می باشد. شما می توانید با اجاره هرکدام از موارد ذکر شده، به راحتی به بازدید از این مکان بپردازید.

مزار تبعید شدگان لهستانی

پرسش های متداول:

قبرستان دولاب کجاست؟ این گورستان واقع در اتوبان شهید محلاتی، حدفاصل شهید رضایی تاجری، خیابان مستفیذ، املاک مسکونی و گلخانه های خیابان پاسدار گمنام می باشد.

برای ورود به این مکان باید از کجا مجوز تهیه کنیم؟ باید از وزارت ارشاد برای بازدید از این مکان مجوز تهیه نمایید.