باغ فین کاشان؛ یکی از باغ‌های ایرانی دارای ثبت جهانی

باغ فین کاشان؛ یکی از باغ‌های ایرانی دارای ثبت جهانی

کاشان شهری است که تقریباً تمام ما آن را علاوه بر گلاب، با باغ فین و یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخی رخ داده در آن که قتل امیرکبیر است، می‌شناسیم. اما زیبایی‌ها و جذابیت این باغ به حدی است که می‌تواند تلخی وقایعی که در آن اتفاق افتاده است را به کام بازدید کنندگان و گردشگران شیرین کند. معماری به کار رفته در طراحی این باغ نمونه‌ای از باغ‌سازی کامل و سنتی ایرانی را نشان می‌دهد.

معرفی باغ فین کاشان

زیبایی حیرت انگیز باغ فین کاشان در کنار تاریخ چند قرنی این باغ جذابیت‌های فوق‌العاده‌ای را برای بازدید گردشگران به ارمغان آورده است. این باغ با 33799 مترمربع وسعت و برخورداری از بارو، دیوار و برج‌هایی به شکل استوانه در تمام اطراف باغ، ظاهری بسیار شکوهمند به خود گرفته است که این موضوع سبب شده است باغ فین با نام باغ شاه نیز شناخته شود. باغ فین کاشان در سال 1314 به عنوان یک اثر ملی در فهرست آثار ملی قرار گرفت و سال‌ها بعد در سال 1390 نیز این باغ به فهرست میراث جهانی اضافه شد.

باغ فین کاشان

باغ فین کاشان کجاست؟

کاشان یکی از شهرهای استان اصفهان است که در قسمت شمالی این استان و شهر اصفهان واقع شده است. باغ فین نیز در این شهر زیبا و تاریخی قرار دارد. از این جهت لازم است به منظور بازدید از این باغ به شهر کاشان سفر کنید و مسیر خود را در این شهر در خیابان امیر کبیر ادامه دهید. باغ فین در خیابانی با همین نام واقع شده است که یادآور قتل این شخصیت تاریخی در این باغ است.

تاریخچه باغ فین کاشان

یکی از محل‌هایی که در گذشته با توجه به چشمه موجود در آن مورد توجه پادشاهان قرار گرفته بود، منطقه فین بوده است. اینکه باغ فین در چه سالی بنا نهاده شده است به صورت دقیق مشخص نیست و از این جهت برخی قدمت آن را از زمان اردشیر بابکان می‌دانند. اما اشارات موجود در برخی منابع تاریخی به باغ فین نشان می‌دهند که قدمت این باغ به زمان یعقوب لیث صفاری بازمی‌گردد.

عکس قدیمی از باغ فین

این باغ در دوران حکومت‌های صفویه و زندیه اندکی از شکوه خود دور شد؛ اما در دوران پادشاهی فتعلی شاه قاجار و زمان پهلوی مورد مرمت قرار گرفت. اما این بنا بعد از پیروزی انقلاب چندان مورد توجه قرار نگرفت. اما برخی از اقدامات به منظور ساماندهی شرایط و کمک به بهبود آن انجام شد.

وقایع تاریخی باغ فین کاشان

باغ فین با توجه به قدمتی که از آن برخوردار است، در ادوار مختلف تاریخ، برخی وقایع را به خود دیده است. از مهم‌ترین این موارد، می‌توان به جشن به جشن شاه اسماعیل صفوی اشاره کرد که این اتفاق دو بار رخ داد. قتل حاکم کاشان که فردی به نام خضر نهاوندی و مرگ شاه صفی بود از دیگر وقایع رخ داده در این باغ به شمار می‌روند. مشهورترین اتفاق رخ داده در این باغ نیز قتل امیرکبیر است. این باغ همچنین پناهگاهی برای نایب حسین کاشی نیز بوده است.

سازنده باغ فین کاشان

توسعه شهر کاشان در زمان پادشاهی شاه عباس اول و به دستور شاه در برنامه توسعه قرار گرفت و باغ فین بنا نهاده شد. طراحی این باغ به ادعای سازمان میراث فرهنگی، فردی به نام غیاث الدین جمشید کاشانی بوده است. وی به عنوان یک ریاضی‌دان بسیار پرآوازه، موضوع اختلاف سطح را در حدود 2 قرن قبل از پاسکال مطرح کرد و بر همین اساس، شیب طبیعی زمین را برای طراحی باغ فین مورد استفاده قرار داد. لازم به ذکر است که برخی نیز معتقدند شیخ بهایی این باغ را طراحی کرده است.

معماری باغ فین کاشان

یکی از عناصر اصلی که در معماری باغ فین مورد استفاده قرار گرفته است، آب است. این عنصر در اشکال مختلف در این باغ به چشم می‌خورد. گذرگاه‌های باغ فین نیز به عنوان محورهای این باغ، به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند که در بخش‌های مختلف باغ وجود دارند. همچنین وجود درخت توانسته است زیبایی و جذابیت این فضا را چند برابر کند. البته متأسفانه برخی موارد کاملاً غیر اصولی سبب بیماری درختان این باغ و حتی خشکیدن برخی از آن‌ها شده است.

حوض جوشان باغ فین کاشان

حوض جوشان از دیگر قسمت‌های جذاب این باغ به شمار می‌رود که دارای 160 حفره است. زمانی که آب از اولین حفره به بیرون می‌جهد، دومین حفره نقش مکش آب را ایفا می‌کند. این موضوع برای تمام حفره‌ها صادق است و به این ترتیب از سرریز شدن حوض جلوگیری شده است.

علت نام گذاری باغ فین کاشان

باغ فین در منطقه فین واقع شده است و به این علت، با همین نام شناخته می‌شود. اما فین را برخی یک کلمه معرب می‌دانند که در فارسی پین بوده است. در فارسی باستان این کلمه به معنی پایان بوده است. البته به عقیده برخی نیز این نام از فینه گرفته شده است که نام کلاهی بوده است که مردم این منطقه بر سر می‌گذاشتند.

بناهای موجود در باغ فین

از مهم‌ترین این بناها می‌توان به این موارد اشاره کرد: کوشک صفوی، کتابخانه، عمارت سردر، اصطبل، اتاق شاه نشین، موزه ملی کاشان، کوشک قاجار، چشمه سلیمانیه، چشمه زنانه، حمام باغ فین،  برج و باروی باغ و حیاط خلوت کریمخانی.

بهترین زمان بازدید از باغ فین کاشان

نمایی از تزئینات آبی باغ فین

با توجه به شرایط آب و هوایی این منطقه و برخورداری از بافت باغ در بنای نام برده شده، می‌توان گفت فصول بهار و تابستان و در زمان سرسبزی، این باغ دیدنی‌تر خواهد بود. اما پاییز و زمستان نیز می‌توانند زمان مناسبی برای بازدید از باغ باشند و مناظر دیگری از طبیعت را به نمایش بگذارند.

جاهای دیدنی اطراف باغ فین کاشان

از جاهای دیدنی اطراف باغ فین می‌توان این موارد را نام برد: تپه سیلک، خانه طباطبایی‌ها، مسجد و مدرسه آقابزرگ و حمام سلطان امیر احمد.

پرسش‌های متداول

آیا می‌توان رزرو اقامتگاه در اصفهان را انجام داد و تنها برای بازدید باغ فین به کاشان رفت؟

بله؛ شما می‌توانید با مراجعه به سایت اجاره ویلا در اصفهان اقامتگاه مورد نظر خود را رزرو کنید و تنها برای بازدید از باغ فین به کاشان سفر کوتاهی داشته باشید.