کاخ آقا محمدخان قاجار، نخستین کاخ دوره قاجار

معرفی کاخ آقا محمدخان قاجار

از دیگر جاذبه های تاریخی شهرستان گرگان می توان به کاخ آقا محمدخان قاجار اشاره کرد. آقا محمدخان قاجار بنیانگذار و اولین شاه سلسله قاجار بوده و کاخ آقا محمدخان قاجار نخستین کاخی است که در دوره خلافت قاجار بنا و پایه گذاری شده است. این عمارت تنها اثر باقیمانده از حکومت آقا محمد خان قاجار می باشد. به همین دلیل از نظر تاریخی و فرهنگی از ارزش و اهمیت زیادی برخوردار است. نوع معماری و نقش و نگارهای موجود در این کاخ، اطلاعات جالب و دقیقی از دوران حکومت قاجار و پادشاهی موسس آن در اختیار باستان شناسان قرار داده است. بنابراین بازدید از این گنجینه ارزشمند جالب توجه بوده و به اطلاعات و آگاهی های شما خواهد افزود.

کاخ آقا محمدخان قاجار در تاریخ ۱۰ بهمن ۱۳۸۳ در دفتر آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. داشتن اطلاعات بیشتر از این بنای تاریخی ما را با فرهنگ غنی و وقایع تاریخی کشورمان ایران بیشتر آشنا خواهد کرد.

تاریخچه کاخ آقا محمدخان قاجار

کاخ آقا محمدخان قاجار در سال 1165 هجری خورشیدی و در باغ عباس خانی در گرگان یا استرآباد سابق و به دستور شخص شاه ساخته شده است. البته گروهی معتقدند که این بنا به فرم و معماری دارالحکومه های استرآباد ساخته شده و به دستور مستقیم آقا محمدخان بنا نگشته است. در زمان صفویه و در سال 1007 هجری قمری، زمین این کاخ خریداری و به ساخت دولتخانه اختصاص داده شد. با شروع خلافت قاجار، آقا محمد خان با ساخت کاخ خود در این زمین، آن را به محل اقامت و محل تجمع و اسکان قوا و نیروهای نظامی اش تبدیل کرد. پس از برکناری قاجار و روی کار آمدن حکومت پهلوی، رضا شاه دستور ساخت کاخی در همین مکان و در نزدیکی کاخ آقا محمدخان را صادر کرد.

کاخ آقا محمدخان قاجار با وجود آنکه یک اثر تاریخی و باستانی محسوب می شد اما توسط حکومت های پس از خود چندان مورد توجه و رسیدگی قرار نگرفت. همین امر سبب تخریب بخش های زیادی از آن شد. اغلب زیبایی ها، طرح های بی نظیر در سر ستون ها، کفپوش های کاخ و پنجره های چوبی با گره چینی های ظریف از میان رفته و بدنه بیرونی کاخ نیز فرسوده شده و تخریب گشته است..

نمایی از ورودی کاخ آقا محمدخان قاجار

با استناد به دست نوشته های تاریخی باقیمانده از جهانگردان و توریست هایی که به ایران باستان سفر کرده اند، طلاکاری ها و هنرهای معماری در این کاخ وجود داشته که دیگر خبری از آنها نیست. با این وجود با تلاش سازمان میراث فرهنگی گرگان، جلوی نابودی بیشتر این کاخ ارزشمند تا حد زیادی گرفته شد.

مشخصات کاخ آقا محمدخان قاجار

کاخ آقا محمدخان قاجار از قسمت های مختلفی از جمله، ساختمان دارالعماره و دارالحکومه، عمارت کلاه فرنگی و عباس خانی تشکیل شده است. عمارت کلاه فرنگی مکانی برای پذیرایی از مهمانان بوده و بخش غربی محوطه کاخ را به خود اختصاص داده است. عمارت های کلاه فرنگی در زمان قاجار به معماری ایرانی اضافه شد. این بناها معمولا در محوطه بیرونی کاخ یا در یک باغ وجود داشته و از ترکیب سبک های ایرانی و اروپایی تبعیت می کرده است. عمارت دارالاماره و دارالحکومه در این کاخ بسیار مطرح و مهم بوده و از سنگ ساخته شده است.

کاخ آقا محمدخان قاجار به دیگر کاخ های دوران قاجار که پس از آن بنا شده اند شباهت های زیادی دارد. اگر دیوانخانه شهر ساری و تخت مرمر تهران را دیده باشید متوجه این شباهت ها خواهید شد. در این کاخ بخش های مختلف دیگری نیز وجود داشته است که در طول دوران های تاریخی تخریب شده اند. از آن جمله می توان به کاخ توپخانه و دیوانخانه اشاره کرد که در زمان پهلوی از میان رفته است.

سفرنامه جیمز موریه جهان‌گرد و توصیفی که او 200 سال پیش از سفر به ایران داشته است ما را با جزئیات زیادی از این کاخ آشنا می کند. جزئیاتی که دیگر از هیچ یک خبری نیست. وی توصیف می کند که این باغ یک در بزرگ نقاشی شده و  طلاکاری شده داشته است. در ورودی باغ، میدانی بوده که به درب اصلی می رسد و گویا از درب ورودی گذری به سمت کاخ کشیده شده که دو طرف آن را درختان مرکبات پربار مزین کرده اند. آخر این مسیر به دیوانخاله عالی با دو ستون عظیم می رسد. ستون های چوبی با نقش هایی از قهرمانان قدیمی ایران. در این سفرنامه در مورد نقاشی های زیبایی نیز سخن هایی گفته شده که در اتاق های دیوانخانه قرار داشته اند و امروزه از هیچ یک از آنها خبری نیست.

کاخ آقا محمدخان قاجار نمایی از گچ و آجر داشته و هنر دست گچ کاران ایران قدیم را به نمایش می گذاشته است. متاسفانه در زمان پهلوی اول همه زیبایی ها و هنرهای کهن با سیمان مخفی و پوشیده شده اند.

کاخ آقا محمدخان قاجار، کاخی فراموش و ویران شده

چگونه یک اقامت خوب و مطمئن در شمال کشور را تجربه کنیم؟

انتخاب جایی برای اقامت از بخش های لاینفک یک سفر می باشد. در سفرهای گروهی این انتخاب حساسیت بیشتری داشته و بایستی مطابق با سلیقه و خواسته کلیه افراد گروه انجام پذیرد. اگر میخواهید قبل از بستن چمدان ها و در خانه خود، محل اسکانتان در شمال کشور را با جزئیات تمام دیده و رزرو کنید وب سایت ما پیش روی شماست.

ما برای شما امکان اجاره ویلا با استخر سرخرود، اجاره ویلا با استخر محمود آباد و اجاره سوئیت در بابلسر روزانه را به صورت غیر حضوری فراهم ساخته ایم. بدین ترتیب شما قادر خواهید بود کلیه مشخصات ویلای مدنظر خود را با دقت بررسی کرده و طبق خواسته و بودجه خود گزینه مناسب را برگزینید. برای داشتن یک اقامت خاطره انگیز، پیشنهاد ما به شما اجاره ویلا استخر روباز در بابلسر است. در این ویلای زیبا لحظات بی نظیری را در کنار عزیزانتان داشته و سفری خاطره انگیز را تجربه خواهید کرد.

سوالات متداول

• در عصر حاضر از کاخ آقا محمدخان قاجار برای چه منظوری استفاده می شود؟ در گذشته در این کاخ بیشتر به امور نظامی پرداخته می شد. امروزه از این کاخ به عنوان موزه استفاده می شود و بازدید از آن برای عموم آزاد است. سالانه مسافران و گردشگران بسیاری از این کاخ موزه بازدید می کنند.

تصویری قدیمی از کاخ آقا محمدخان قاجار