بازار کاشان؛ هفت قرن تاریخ معماری ایران

بازار کاشان؛ هفت قرن تاریخ معماری ایران

شهر کاشان با تمام زیبایی‌هایی که از آن برخوردار است، در استان اصفهان قرار گرفته است و تقریباً تعداد بیشتر از 40 اثر باستانی را به این استان اضافه کرده است. از مهم‌ترین این آثار و جاذبه‌های دیدنی می‌توان به مواردی همچون تعداد چند تیمچه یا بازارچه، مدرسه و مسجد، آب انبار، حمام، بازار میانچال، امامزاده و کاروانسرا اشاره کرد.

در کنار این موارد، بازار کاشان یکی از نقاط برجسته و درخشان در میان این آثار تاریخی به شمار می‌رود. این محل حتی در سطح کشور نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و این موضوع به قدری اهمیت یافته است که این بازار در تاریخ 8 شهریور ماه سال 1355 و با شماره 1284 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. جنبه‌های تاریخی و زیبایی این بازار را می‌توان هم به صورت معماری و تزئینات باستانی دانست و هم به لحاظ فروش صنایع دستی کاشان و فروش سوغاتی‌هایی با کیفیت بالا در این بازار محسوب کرد.

بازار کاشان کجاست؟

نمای بخشی از قسمت داخلی بازار کاشان

بازار سنتی کاشان به لحاظ موقعیت قرار گرفتن در شهر کاشان و در اواسط خیابان بابا افضل قرار گرفته است. ط.ل آن نیز به قدری است که بازار نامبرده شده تا محدوده تقریبی دروازه دولت ادامه خواهد داشت. در صورتی که قصد دارید به منظور رسیدن به این بازار و بازدید از  آن وسایل حمل و نقل عمومی را مورد استفاده قرار دهید، بهتر است بدانید که نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس خط واحد به این بازار، در میدان کمال الملک واقع شده است.

لازم به ذکر است که بازار کاشان از تعداد 1 ورودی اصلی برخوردار است. یکی از این ورودی‌ها در خیابان بابا افضل و ورودی دیگر نیز در دروازه دولت واقع شده است. از این جهت مشخص است که از طریق هر دو مسیر می‌توان از این بازار بازدید کرد. درواقع برای رسیدن به بازار کاشان دو آدرس وجود دارد که یکی به صورت میدان کمال الملک و خیابان بابا افضل و دیگری به صورت دروازه دولت و خیابان اباذر است.

معرفی بازار کاشان

برخلاف اغلب بازارهای سنتی ایرانی که بسیار بزرگ هستند، بازار کاشان از ابعاد کوچک‌تری برخوردار است و می‌توان تمام مسیر آن را به صورت کامل مورد بازدید قرار داد. این مورد به گشت و گذار بهتر و توانایی خرید کردن با کیفیت بیشتر را در پی خواهد داشت. البته این بازار همواره به عنوان یک جاذبه توریستی در شهر کاشان به شمار می‌رود و از این جهت نیز مغازه‌های مختلفی در آن مشغول به فعالیت هستند.

این تنوع به حدی رسیده است که شما می‌توانید نیازهای روزانه و حتی سوغاتی‌های مورد نظر خود را از این بازار تهیه کنید. بخش‌های مختلفب در این بازار وجود دارد که هر کدام از آن‌ها به یک صنف متفاوت اختصاص پیدا کرده است. از مهم‌ترین و مشهورترین این بخش‌ها می‌توان به بخش مسگران و بازار کفاش‌ها اشاره کرد. سرای امین الدوله نام یکی از مهم‌ترین و مشهورترین بخش‌های این بازار است که به عنوان محلی برای خرید و فروش فرش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

جالب است بدانید این بازار تنها کاربری توریستی و تجاری ندارد و در مناسبت‌هایی همجون محرم، دسته‌های باشکوهی از عزاداران در این بازار به عزاداری می‌پردازند. از روز 6 تا 10 ماه محرم، هر روز به تعداد تقریبی 70 الی 80 دسته سینه‌زنی، به سمت تیمچه امین الدوله حرکت می‌کنند و در مسیر از بخش‌های مختلف بازار نیز عبور خواهند کرد.

تاریخچه بازار کاشان

بخشی از بازار کاشان

آنچه که از شواهد و قرائن و مدارک برمی‌آید، نشان می‌دهد که بازار کاشان در زمان سلجوقیان و آل بویه بنا نهاده شده است. اما با این وجود، دوره اوج گرفتن این بازار به دوران حکومت صفویان بازمی‌گردد. این موضوع مخصوصاً در دوران پادشاهی شاه عباس اول بیشتر هم به چشم می‌خورد. در این دوره تعداد زیادی از جهانگردان به این بازار سر می‌زدند و تجار بسیاری در آن به خرید و فروش می‌پرداختند.

البته حفظ عظمت و اهمیت این بازار در دوران حکومت قاجار نیز همواره از اهمیت برخوردار بوده است. اما متأسفانه پس از دوران حکومت قاجار این بازار رونق و شکوه خود را از دست داد. بازار فعلی کاشان که به همین صورت وجود دارد، بر روی آنچه که از بازار قدیمی بر جا مانده، ساخته شده است و می‌توان آن را به عنوان نمونه‌ای از هنرمندی استادان و معماران زمان حکومت قاجار محسوب کرد. چراکه در زمان فتحعلی شاه قاجار این بازار به شکلی که امروزه دیده می‌شود، ساخته شد.

همچنین لازم به ذکر است که بازار کاشان سیر عظیم تاریخی را در خود جای داده است که این موضوع از قرن هفتم تا روزهای پایانی حکومت قاجار را شامل می‌شد. این مقدار تقریباٌ به مقدار هفت قرن معماری ایرانی است. جالب است بدانید بخش‌هایی از این بازار در زلزله سال 1192 به صورت جدی دچار آسیب شد و در هنگام پادشاهی فتعلی شاه قاجار مورد بازسازی قرار گرفت.

معماری بازار کاشان

تمام بازارهای تاریخی در معماری ایران باستانی از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده‌اند که بخشی از این عناصر به عنوان موارد اصلی به شمار می‌روند. هر کدام از بخش‌های مختلف این بازار در یک دوره خاص بنا نهاده شده است و برخی از بخش‌های آن نیز از الگوهای بازارهای قدیمی ایرانی تبعیت نمی‌کند. از بخش‌های مختلف بازار کاشان می‌توان به مسجد و مدرسه امام، امامزاده درب زنجیر، تیمچه امین الدوله، حمام خان، تیمچه صباغ، مسجد میرعماد، کاروانسراها و بازارچه قیصریه اشاره کرد.

معماری قسمتی از بازار کاشان

نکات بازدید از بازار کاشان

توصیه می‌کنیم در صورتی که در ماه محرم به شهر کاشان سفر کردید، دسته‌های عزاداری بازار کاشان را از دست ندهید و از مراسمی که در این بازار برگزار می‌شود بازدید کنید. چراکه اهالی این بازار رسوم خاصی برای عزاداری محرم دارند. به منظور بازدید از این بازار در تمام ایام می‌توانید از ساعت 9:30 الی تقریباً 12 و از ساعت 17 الی 21 به این بازار مراجعه کنید. برخی از جاذبه‌های دیدنی کاشان نیز در نزدیکی این بازار قرار دارند که بازدید از آن‌ها می‌تواند جذاب باشد.

پرسش‌های متداول

آیا می‌توان رزرو اقامتگاه اصفهان را طوری انجام داد که اقامتگاه در مسیر کاشان باشد؟

به منظور کسب اطلاع از مواردی از این دست، لازم است به سایت اجاره سوئیت اصفهان مراجعه کنید تا پاسخ مناسب سوالات خود را دریافت کنید.