قلعه تاریخی مارکوه

امروزه تماشای زیبایی‌های شمال کشور نظیر: روستاهای قدیمی، زمین‌های زراعی میوه و... شالیزارها، دریا، سرسبزی جنگل و... از ارتفاع بالا لطف دیگری دارد که هیجان وصف‌نشدنی در شما ایجاد می‌کند، البته که این امر تنها با بالا رفتن از قلعه تاریخی مارکوه امکان پذیر است. شهر رامسر از نمونه شهر‌های قدیمی توریستی شمال ایران است، که جاذبه‌های گردشگری بی‌شماری در قلب خود جای داده است! پس بدون تردید با برنامه‌ریزی مشخص کوله بار سفر خود را ببندید و راهی این جاذبه‌ی دیدنی شوید.

در نظر داشته باشید که می‌توانید با اجاره ویلا در مازندران، اقامتی برای خود رزرو کنید تا علاوه بر دیدن این قلعه‌ی تاریخی از دیگر مناظر بکر و زیبای شهر رامسر دیدن نمایید.

قلعه مارکوه این جاذبه‌ی گردشگری کجاست؟

قلعه مارکوه، در سمت شرقی شهرستان کتالم از توابع شهر رامسر قرار دارد. قلعه مارکوه که یکی از آثار تاریخی استان مازندران می باشد، در سال 1379با شماره‌ی ثبتی 3484 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این آثار تاریخی از بناهای به جای مانده از دوره اسلامی می‌باشد؛ که هر سال گردشگران و مسافران بسیاری برای بازدید از این قلعه راهی شمال کشور می‌شوند.

علت نام‌گذاری قلعه مارکوه چیست؟

نام قلعه مارکوه برگرفته از کوهی است که روی آن بنا شده. همچنین مارکوه نام روستایی نیز می باشد که در دامنه شمالی این کوه قرار دارد. در مورد نام این کوه نظرات متفاوتی وجود دارد. عده‌‎ای وجود مارهای فراوان را علت نامگذاری این کوه می‌دانند که با توجه به گویش محلی آن زمان استفاده از کلمه فارسی مار رایج نبوده است. هم‌چنین قابل ذکر است تا بدانید در زمان‌های گذشته از نام‌هایی نظیر: قلعه کوه، سعادت کوه، قلاچ کوه برای این قلعه تاریخی نیز استفاده می‌کردند. برخی دیگر نیز معتقدند در آن زمان هنوز مردم منطقه اسلام نیاورده بودند و به آیین مهر پرستی گرایش داشتند. کلماتی نظیر مار، مَهَر و ماهار اشکالی از کلمه مادر در گویش محلی این منطقه است و با استناد بر اینکه مار (به معنی مادر) اشاره به مهر دارد، نشان دهنده این است که این کوه از جایگاه مقدسی بین مردم منطقه برخوردار بوده است. فرض اینکه این قلعه در آغاز معبد یا مکان مقدسی و سپس به قلعه تبدیل شده است هم دور از ذهن نیست. هم‌چنین این بنای تاریخی بعد از اسلام با کمی تغییرات و بازسازی به منطقه جنگی و نظامی تبدیل شده است.

قدمت تاریخی قلعه‌ی زیبای مارکوه

در نوشته‌های تاریخی قرن‌های سوم، پنجم و هشتم به قلعه اشاره شده است. می‌تواند احتمال داد تاریخ ساخت قلعه در همان قرن سوم بوده است، اما از زمان دقیق ساخت قلعه اطلاعات درستی در دسترس نیست. احتمال دارد تاریخ بنای اولیه به پیش از اسلام برسد اما با توجه به اسناد تاریخی و شباهت های معماری و ساخت بنا، ساخت بنای فعلی باید مربوط به قرن سوم هجری باشد و در دوره‌های مختلف اسلامی به عنوان پایگاه نظامی در مقابل تهاجم دشمنان مورد استفاده قرار گرفته است.

هنوز هم بناهایی قدیمی و کهن از گذشته در این قلعه به جای مانده است. تعداد 311 پله برای رسیدن به قلعه، 4 حصار جانبی و برج های پشتیبانی، تنها بازمانده‌های قلعه 600 متر مربعی مارکوه است. وسعت قلعه به اندازه‌ی سکنی گزیدن 100 سرباز است و محل قرارگیری قلعه طوری است که دید 360 درجه را نسبت به اطراف خود دارد. از بالای این بنا براحتی می توان از شمال تا دریا، از شرق تا تنکابن، از غرب تا رامسر و از جنوب نیز کوه‌های البرز را تحت نظر داشت.

از چه مصالحی برای ساخت قلعه مارکوه استفاده شده است؟

مصالح به کار رفته در قلعه مارکوه عمدتا سنگ و ساروج و گچ است و وجود قطعات سفالین شکسته در داخل قلعه مارکوه حاکی از آن است که آب آشامیدنی قلعه از چشمه های دور دست تامین می گردید.

مردم محلی بیان داشته‌اند که درون قلعه تونلی وجود دارد که انتهای آن به روستای نیاسته در پایین مارکوه ختم می‌شود و نوعی خروجی اضطراری محسوب می‌شده است اما با توجه به تحقیقات انجام شده ثابت شد که چاله‌ مورد نظر کاربرد سردآب داشته و تونل نیست. 

زمان مناسب سفر به قلعه مارکوه

در اکثر مسافرت‌ها به شمال کشور، ماه‌های اول سال، فصل بهار بهترین گزینه برای سفر هم به قلعه تاریخی مارکوه و دیگر مناطق زیبا و دیدنی شمال ‌باشد. اما این قلعه حتی در ماه‌های دیگر سال شگفتی‌های خاص خود را دارد. در فصل بهار با رویش گیاهان سرسبز، دامنه کوه پر از گل‌های شقایق و دیگر گیاهان بکر این قلعه می‌شود. زیبایی بی‌نظیر اطراف قلعه مارکوه روح آدمی را تازه و پرطراوت می‌کند.

نقاره‌خانه قلعه مارکوه

میزرا حسن خان اعتمادالسلطنه که این قلعه را از نزدیک دیده است می نویسد:

در تنکابن کوهی است موسوم به مارکوه و دخمه های متعدد و شب پره های زیادی در این دخمه ها هست که خود را به آدم و چراغ می زنند و مانع از دخول به دخمه ها می باشند. بالای آن کوه، جایی است مشهور به نقاره خانه، هرگاه سنگی بر آن موضع بزنند صدایی مثل طبل حادث می شود و تا نیم فرسخ آن صدا می رود. (مرآه البلدان، ج ۱، ص ۸۱۲).

برای اجاره ویلا در قلعه مارکو چکار کنیم؟

شاید برای خیلی از شما این سوال ایجاد شود که آیا در بالای قلعه جایی برای اقامت یا اجاره ویلا وجود دارد یا خیر؟ به دلیل ارتفاع بالای این بنای دیدنی مکانی برای استراحت یا اقامت موقت در اطراف آن وجود ندارد یا هنوز ساخته نشده است. اما جای نگرانی نیست چرا که شما به راحتی می‌توانید از طریق وبسایت ویلایار، اقدام به اجاره ویلا در شمال و اجاره ویلا در شهر رامسر نمایید.

هم‌چنین در نظر داشته باشید در شهرهای اطراف قلعه مارکوه چون: رامسر، تنکابن و... می‌توانید سوئیت و یا هتل‌هایی را اجاره نمایید تا شب را در آرامش سپری کنید.

مسیر دسترسی به کوه و قلعه مارکوه

برای دیدن این کوه که می توان آن را بام رامسر هم نامید باید وارد مسیر جاده رامسر ـ تنکابن شوید تا جنوب شرقی شهر کتالم این کوه را ببینید. به دامنه مارکوه که رسیدید، جاده ای نیمه آسفالت شما را به بقایای دژ باستانی مارکوه راهنمایی می کند. از اینجا به بعد باید خودتان را برای بالا رفتن از ۳۱۱ پله آماده کنید. پله ها البته کوتاهند و عرض مناسبی برای عبور دارند. با این حال یادتان باشد زمان بالا رفتن از پله ها بطری آب را دم دستتان بگذارید. 

مسیر این پله‌ها برای رسیدن به قلعه بسیار زیبا و دیدنی است چرا که از بین  درختچه‌های شمشاد، بلوط و درختچه‌های تمشک گذر خواهید کرد. عبور از این تعداد پله نیز ارزشش را تا در نهایت با قلعه‌ای تاریخی و منظره‌ای بی‌نظیر رو به رو شوید.

جاذبه‌های دیگر در نزدیکی قلعه مارکوه

اگر قرار است اوقات خوشی را برای چند روز در شهر رامسر بگذرانید، بهتر است بعد از اجاره ویلا و کمی استراحت، برنامه‌ریزی مشخصی برای بازدید از اماکن گردشگری و مناظر طبیعی این شهر ترتیب دهید. علاوه بر بازدید قلعه تاریخی مارکوه، جنت رودبار، جنگل‌های دالخانی، جواهرده و... گزینه‌های مناسبی برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت می‌باشند.