آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی؛ جاذبه ‌ای دیدنی از خاطرات روزگار مشروطه

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی؛ جاذبه ‌ای دیدنی که خاطرات روزگار مشروطه را روایت می ‌کند

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

نام گیلان و جنگل‌ های این استان یکی از مهم ‌ترین چیزهایی بود که در بحبوحه ‌های مشروطه ‌خواهی ایرانیان به گوش می ‌رسید. همچنین پس از پیروزی این جنبش، حمایت کنندگان از آن، این موفقیت را وامدار فردی می ‌دانستند که از قلب خطه استان گیلان به حمایت برخاسته بود. او که با نام میرزا کوچک خان جنگلی شناخته شده بود، در تاریخ ایران نقش بر جسته ‌ای ایفا کرده است و این موضوع، نام وی را در پیشینه این سرزمین ماندگار می ‌کند.

میرزا کوچک خان که به سردار جنگل نیز شهرت یافته بود، پس از فوت، در خاک رشت آرام گرفت و امروزه نیز آرامگاه او، به عنوان یکی از جاذبه ‌های گردشگری به شمار می ‌رود که گردشگران آن را مورد بازدید قرار می‌ دهند. چرا که سردار جنگل با توجه به مبارزات خود در سمت رهبری جنبش جنگل و میزان تأثیرگذاری که داشته است، هنوز هم با گذشت بیش از یک قرن از درگذشت او، بسیار مورد احترام قرار می ‌گیرد. همچنین بدیهی است که مردم بومی گیلان و ساکنان این استان نیز به داشتن چنین دلیر مردی در تاریخ خود افتخار کرده و از او همواره با احترام یاد می ‌کنند.

آنچه که در این مطلب خواهید خواند:

معرفی آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی در کجا واقع شده است؟

میرزا کوچک خان جنگلی کیست؟

تاریخچه آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

معماری آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

هر چه در رابطه با بازدید از آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی باید بدانید

معرفی آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی در قبرستان سلیمان داراب

استان گیلان به واسطه برخورداری از جاذبه ‌های تاریخی در کنار طبیعت بکر و مناظر فوق ‌العاده آن همواره مورد توجه گردشگران قرار گرفته است و به یک مقصد بسیار ایده ‌آل برای افرادی تبدیل شده است که به طبیعت ‌گردی علاقه ‌مند هستند. اما یکی از جاذبه ‌های تاریخی که از ارزش بالایی در نزد تمام ایرانیان و به خصوص گیلانی ‌ها برخوردار است، آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی است. این آرامگاه که در بخش جنوبی شهر رشت واقع شده است، در یک گورستان به نام سلیمان داراب قرار دارد که در یک محله با همین نام واقع شده است.

میرزا کوچک خان جنگلی به عنوان رهبر جنبش جنگل بوده است که سربازان و مجاهدان این جنبش نیز در اطراف مقبره وی به خاک سپرده شده ‌اند و نام آن‌ ها نیز بر روی سنگ قبر هر کدامشان حک شده است. در کنار آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی یک شاعر مردمی خطه گیلان نیز به خاک سپرده شده است که احتمالاً نام وی حداقل یک بار به گوشتان خورده است. این شاعر که شیون فومنی نام دارد، از شاعران شناخته شده محسوب می ‌شود.

لازم به ذکر است که یک بنای یاد بود نیز برای میرزا کوچک خان جنگلی ساخته شده است که در سال ‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بنا نهاده شد. همچنین در ساخت این بنا به اصول سنتی در معماری ایرانی بسیاری توجه شده است و این موضوع، آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی را در عین سادگی، به یک بنای زیبا تبدیل کرده است. با سفر به شهر رشت و اجاره ویلا در شمال، شما می ‌توانید این آرامگاه ‌ها را مورد بازدید قرار دهید و تاریخچه آن‌ ها را بیشتر بشناسید.

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی در کجا واقع شده است؟

قبرهای اطراف آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی به عنوان یکی از جاذبه ‌های گردشگری شهر زیبای رشت شناخته شده است که در بخش جنوبی آن قرار دارد. به صورت دقیق ‌تر، خیابان شیون فومنی، محله سلیمان داراب و قبرستانی با نام همین محله، محلی است که سردار جنگل در آن آرام گرفته است. به منظور بازدید از آرامگاه نام برده شده لازم است مسیری را که به سمت جنوب شهر رشت است در پیش بگیرید و این مسیر را ادامه دهید تا به یخسازی رشت برسید.

بعد از یخسازی، مسیر خود را به سمت میدان رازی تغییر دهید و زمانی که به این میدان رسیدید، وارد خیابان شیون فومنی شوید. مسیر این خیابان را تا رسیدن به شانزده متری سمیه ادامه دهید. در این منطقه، قبرستانی به نام سلیمان داراب وجود دارد که بعضی از مشاهیر گیلان در آن به خاک سپرده شده‌ اند. از جمله این مشاهیر می ‌توان به میرزا حسین خان کسمایی، شیون فومنی، نصرت رحمانی، ابرهیم فخرایی، دکتر محمود بهزاد، جهانگیر سرتیپ پور و میرزا کوچک خان جنگلی اشاره کرد.

همچنین مسجد سلیمان داراب نیز در جوار آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی قرار دارد که یکی از عرفای گیلانی به نام سلیمان ابن دارائی عبسی شامی در فضای داخلی این مسجد به خاک سپرده شده است. در صورتی که با رزرو ویلا اجاره ای گیلان، شهر رشت را مقصد سفر خود انتخاب کرده باشید، می ‌توانید در زمان نماز به این مسجد مراجعه کنید و ادای احترام و قرائت فاتحه برای این عارف را شاهد باشید.

میرزا کوچک خان جنگلی کیست؟

تندیسی از میرزا کوچک خان جنگلی

در محله قدیمی استاد سرای رشت در سال 1257 هجری شمسی، فرزندی از مادر زاده شده که نام میرزا یونس بر او نهادند. پدر وی با نام میرزا بزرگ شناخته شده بود و از این جهت، فرزند او نیز با نام میرزا کوچک شناخته شد. میرزا کوچک که در یک خانواده متوسط چشم به جهان گشوده بود، از بنیه قوی برخوردار بود و چهره ‌ای روشن و بشاش داشت که تیله روشنی چشمان او را در دل خود جای داده بود.

او از همان کودکی در اجتماع و معاشرت با مردم بسیار فروتن و مؤدب رفتار می ‌کرد و همچنین در سنین بالاتر، برخی اصول همچون اصول اخلاقی، عدالت، آزادی خواهی و حقوق مظلومان را بسیار مورد توجه قرار می ‌داد. در زمان حمله قزاق ‌ها جنبش جنگل به رهبری وی، بعد از مقاومت بسیار زیاد، به ناچار عقب ‌نشینی کرد و میرزا کوچک خان نیز به کوه ‌های خلخال در اردبیل فرار کرد که در مسیر گرفتار برف و بوران شد. سرما به حدی بود که سردار جنگل را شکست داد و بر اثر فشار برف و یخ، وی در تاریخ یازدهم آذر سال 1300 در حالی که با یار وفادار خود، گئورک آلمانی معروف به هوشنگ همراه بود، هر دو جان باختند.

تاریخچه آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

با تحقیق و جستجو در منابع تاریخی، آنچه که نمی ‌توان در رابطه با آن به نتیجه قطعی رسید، نحوه به خاک سپردن میرزا کوچک خان جنگلی و همراه او است. اما اطلاعات دقیقی در رابطه با مرمت و اولین بازسازی بنای آرامگاه سردار جنگل وجود دارد که بر اساس آن، این کار در سال 1360 هجری شمسی مطرح شد. طراحی این آرامگاه بر اساس برخی اصول معماری و سنتی صورت گرفت که توسط دفتر فنی حفاظت از آثار تاریخی گیلان ارائه شده بود و کم کم به مرحله اجرا رسید.

پس از آن نیز یک طرح دیگر تحت عنوان مجموعه فرهنگی میرزا کوچک خان در دستور کار قرار گرفت که لازم بود احداث شود. همچنین اداره میراث فرهنگی استان گیلان در سال 1371 هم به دیوار کشی این محدوده پرداخت و یک سر در که درخور شخصیت و نام میرزا کوچک خان باشد را بنا نهاد. دانستن این نکته خالی از لطف نیست که در دهم خرداد ماه سال 1382، آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی با شماره 8782 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. در صورتی که قصد دارید به رشت سفر کنید، می ‌توانید با اجاره ویلا جنگلی گیلان، این اثر را مورد بازدید قرار دهید.

معماری آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

بنای هشت ضلعی آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

آنچه که در ابتدا از آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی به چشم می ‌خورد، یک هشت ضلعی منتظم است که در واقع از اشکال هندسی رایج در معماری اصیل ایرانی به شمار می ‌رود. در طراحی این مقبره از معماری اصیل ایرانی و اسلامی و همچنین سبک معماری استان گیلان الهام گرفته شده است. این بنا که از وسعتی به اندازه 40 متر مربع برخوردار است، در ارتفاعی معادل با 9 متر بنا نهاده شده است.

از مهم ‌ترین مصالحی که در احداث آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی مورد استفاده قرار گرفته است می ‌توان به آجر، سفال، کاشی و چوب اشاره کرد که از مصالح بومی به شمار می ‌روند. به کار بردن این مصالح در ساخت بنای این آرامگاه، با توجه به در هم آمیختگی فضای اطراف با شرایط محیطی، حال و هوای جنگل را یادآوری می ‌کند و وجود فضای سبز و درختان کهنسال در اطراف آرامگاه، روحیات آزاد منشانه میرزا کوچک خان را به گردشگران یاد آور می ‌شود. از این جهت بدیهی است که با اقامت در رشت و اجاره ویلا در گیلان رشت، می‌ توانید بیشتر از این جزئیات دیدن کنید.

هر چه در رابطه با بازدید از آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی باید بدانید

گردشگرانی که به استان گیلان و شهر رشت سفر می ‌کنند، در هر ساعتی از شبانه روز می‌ توانند آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی را مورد بازدید قرار دهند و از دلاوری های آن مرد بزرگ درس زندگی و وفاداری را بیاموزند. همچنین به منظور بازدید از این بنا نیاز به پرداخت هیچ هزینه ‌ای وجود ندارد و کاملاً رایگان است. بنابراین اگر در سفرتان اجاره ویلا در گیلان را انجام دادید و حتی آخر شب یا اول صبح هوای بازدید از این آرامگاه را داشتید، می ‌توانید به آنجا بروید.

پرسش ‌های متداول

در چه ساعاتی از شبانه روز می ‌توانیم از آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی بازدید کنیم؟

در تمام ساعات و تمام ایام می ‌توانید از این آرامگاه که به یاد سردار جنگل ساخته شده است، بازدید کنید. بنابراین، بازدید از آن به عنوان یک جاذبه تاریخی و فرهنگی، در هر ساعتی از شبانه روز امکان پذیر است.

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی در کجا قرار دارد؟

این آرامگاه در جنوب شهر رشت و در قبرستان سلیمان داراب واقع شده است. این مکان نه تنها به خاطر معماری زیبا و تاریخی اش، بلکه به دلیل آرامش و سکوتی که در آن حکم فرماست، مورد توجه بسیاری از بازدید کنندگان قرار می گیرد. اگر شما نیز به تاریخ و فرهنگ ایران علاقه مند هستید، بازدید از این آرامگاه می تواند تجربه ای متفاوت و دلنشین برایتان باشد.