جمعه مسجد اردبیل؛ پنجره ‌ای از گذشته سنتی ایران به امروز این سرزمین

جمعه مسجد اردبیل؛ پنجره ‌ای از گذشته سنتی ایران به امروز این سرزمین

نمایی از جمعه مسجد اردبیل در شب

سفر به استان زیبای اردبیل دست شما را برای بازدید از انواع مختلفی از جاذبه‌ های گردشگری باز می‌ گذارد. آبگرم ‌های طبیعی، طبیعت بی ‌نظیر، آثار باستانی و ساختمان‌ های تاریخی که از ایام گذشته به یادگار مانده ‌اند، بخشی از این جاذبه ‌های توریستی محسوب می ‌شوند.

جمعه مسجد اردبیل یکی از مساجد قدیمی این استان است که در مرکز آن قرار دارد و با نام مسجد جامع اردبیل نیز شناخته شده است. این مسجد یکی از مکان ‌های تاریخی و آثار باستانی اردبیل به شمار می ‌رود که بازدید از آن فرصتی را برای شما فراهم خواهد کرد که تاریخ را ورق بزنید و سیری در سبک معماری گذشته داشته باشید.

آنچه که در این مطلب خواهید خواند:

معرفی جمعه مسجد اردبیل

جمعه مسجد اردبیل در کجا واقع شده است؟

پیشینه تاریخی جمعه مسجد اردبیل

سبک معماری به کار رفته در جمعه مسجد اردبیل به چه صورت است؟

معرفی جمعه مسجد اردبیل

گنبد و مناره جمعه مسجد اردبیل

یکی از سازه ‌های تاریخی استان اردبیل که امروزه در قالب جاذبه توریستی مورد بازدید گردشگران قرار می ‌گیرد، مسجد جامع این شهر است که برخی آن را با نام جمعه مسجد اردبیل نیز می ‌شناسند. این مسجد در لیست مهم ‌ترین آثار تاریخی در سراسر ایران قرار گرفته است که با توجه به اهمیت آن، در 28 خرداد سال 1315 و با شماره 248 در آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

با توجه به بررسی ‌ها و تحقیقاتی که پیرامون این مسجد صورت گرفته است، باستان ‌شناسان به این نتیجه رسیده ‌اند که احتمالاً جمعه مسجد یکی از اولین مساجدی است که در اولین سال ‌های اسلام بنا نهاده شده است. البته برخی دیگر نیز بر این باورند که قدمت مسجد نام برده شده به زمان سلجوقیان باز می‌ گردد. اما با توجه به اینکه سبک معماری جمعه مسجد با معماری سلجوقیان متفاوت است و در عین حال مصالح به کار رفته در مسجد و مناره‌ های آن به زمان سلجوقیان باز می‌ گردد، این موضوع همچنان در هاله‌ ای از ابهام باقی مانده است.

شایان ذکر است که جمعه مسجد اردبیل در زمان حمله مغول در سال 620 هجری قمری، همچون سایر آثار باستانی ایران، مورد آسیب ‌های بسیاری قرار گرفت. اما حکومت ایلخانیان در سال 650 هجری قمری به بازسازی و مرمت این مسجد اقدام کرد و پس از آن نیز جمعه مسجد توانست افراد جامعه را میزبانی کند.

ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که بدانید در نزدیکی این مسجد، یک آتشکده نیز وجود دارد که پیشینه تاریخی آن به حکومت اشکانیان باز می‌ گردد. بسیاری از محققان بر این باورند که پس از ورود دین اسلام به ایران، آتشکده نام برده شده تخریب و سپس مسجد جامع بر روی آن بنا نهاده شده است. اجاره سوییت و آپارتمان در اردبیل به شما امکان اقامت و بازدید از این مسجد تاریخی را خواهد داد.

جمعه مسجد اردبیل در کجا واقع شده است؟

اگر شما هم قصد سفر به استان اردبیل را دارید و تمایل دارید در سرعین اقامت نمایید، با توجه به نزدیک بودن این دو شهر به یکدیگر، می ‌توانید اجاره ویلا سرعین را انجام دهید و از جاذبه ‌های دیدنی اردبیل در یک تفریح یک روزه بازدید کنید. به منظور بازدید از جمعه مسجد اردبیل لازم است خود را به شهر اردبیل برسانید و با حرکت به سمت میدان شریعتی و عبور از بلوار امام خمینی، به چهار راه طالقانی برسانید.

سپس به بلوار مدنی و منطقه پیر شمس الدین بروید تا پس از طی چند صد متر، این مسجد را در سمت چپ خود مشاهده کنید. شما می ‌توانید برای رفتن به این منطقه از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید و یا خودروی شخصی ‌تان را مورد استفاده قرار دهید.

پیشینه تاریخی جمعه مسجد اردبیل

نمای داخلی جمعه مسجد اردبیل

بنای جمعه مسجد اردبیل در زمان حکومت سلجوقیان نهاده شده است و این مسجد تا زمان حکومت صفویان مورد استفاده قرار می ‌گرفت. اما پس از حمله مغول به علت آسیب ‌های زیادی که به مسجد وارد شد، در حدود 30 سال طول کشید تا ایلخانیان مسجد را مجدداً احیا کنند. البته لازم به ذکر است که علاوه بر حمله مغول، وقوع زلزله نیز در تخریب بخش ‌های این مسجد بی ‌تأثیر نبوده است.

در سال 1367 نیز باستان‌ شناسان این بنا را مورد بررسی و البته مرمت قرار دادند که در طی آن برخی اقلام سفالی از اطراف مسجد کشف شد که قدمت آن‌ ها به قرن چهارم باز می ‌گشت. محل پیدا شدن این سفال ‌ها قسمت زیرین دیوار سنگی شبستان بود که در قرن نهم هجری ساخته شده بود.

سبک معماری به کار رفته در جمعه مسجد اردبیل به چه صورت است؟

در گذر زمان بخش ‌های بسیاری از جمعه مسجد حتی با وجود بازسازی از بین رفته ‌اند و امروزه تنها گنبدخانه و ایوان بزرگ آن باقی مانده است. البته حتی همین بقایا، دال بر پیشینه فرهنگی بسیار غنی معماری در دوره سلجوقی است. جالب است بدانید معماری جمعه مسجد با سایر مساجد سلجوقی تفاوت ‌های زیادی دارد. چرا که مساجد آن زمان به صورت چهار ایوانی ساخته می ‌شد؛ در حالی که در ساخت جمعه مسجد اردبیل این الگو به کار نرفته است.

سخن پایانی

جمعه مسجد اردبیل نه تنها به عنوان یکی از آثار تاریخی ارزشمند در اردبیل، بلکه یک یادگار مهم در سراسر ایران محسوب می ‌شود که با توجه به مصالح به کار رفته در آن و همچنین بخش‌ هایی از معماری مسجد، قدمت آن را به زمان حکومت سلجوقیان نسبت می‌ دهند.

همچنین پیشینه سفال‌ هایی که از زیر دیوار سنگی شبستان مسجد که در قرن 9 هجری ساخته شده است، به قرن چهارم هجری باز می ‌گردد که این موضوع اهممیت مسجد جامع اردبیل یا همان جمعه مسجد را افزایش داده است. جالب است بدانید برخی باستان‌ شناسان بر این باورند این مسجد پس از ورود اسلام به ایران، بر روی بقایای یک آتشکده که در مجاورت مسجد قرار داشت، ساخته شده است.

پرسش ‌های متداول

چگونه می ‌توان در اردبیل اقامت کرد؟

شما می‌ توانید از طریق اجاره سوئیت اردبیل در این شهر اقامت نمایید.

شرایط کنونی جمعه مسجد اردبیل به چه صورت است؟

با توجه به مرمت ‌های انجام شده، امروزه این مسجد آماده میزبانی گردشگرانی است که جمعه مسجد اردبیل را مورد بازدید قرار می‌ دهند.

(اجاره سوییت و آپارتمان در اردبیل

اجاره ویلا سرعین

اجاره سوئیت اردبیل)